Θυμάστε το πρώτο βιβλίο που διαβάσατε;
Όχι. Κι αυτό γιατί παλιότερα υπήρχαν τα Κλασσικά Εικονογραφημένα, τα οποία διάβαζα μετά μανίας, οπότε μπορεί κάποιον τίτλο βιβλίου να τον μπερδεύω με αυτά. Πάντως με θυμάμαι, εκεί κατά την Τρίτη-Τετάρτη δημοτικού να διαβάζω, εννοώ πως έχω στο μυαλό μου την εικόνα. Σίγουρα πάντως πρέπει να άρχισα αρκετά νωρίς καθώς ήμουν μοναχικό παιδί και το βιβλίο για μένα σίγουρα σήμαινε συντροφιά. Έτσι πολύ συχνά ταυτιζόμουν με τους εκάστοτε ήρωες των αναγνωσμάτων μου.
Υπάρχει κάποιο βιβλίο που ανατρέχετε, συχνά-πυκνά, σ’ αυτό;
Στο μυαλό μου πάντα έχω τον «Άρχοντα των Μυγών» του Γκόλντινγκ. Με έχει επηρεάσει και συγγραφικά αυτό το βιβλίο καθώς θέτει το ζήτημα των ηθικών αξιών και της ελεύθερης επιλογής, όπως και το ζήτημα των ορίων ή φραγμών. Ένα άλλο όμως βιβλίο που με έχει επηρεάσει και το σκέπτομαι συχνά, βιβλίο που μάλλον είναι άγνωστο στους περισσότερους, είναι το «Αναζητώντας τον Ιωσήφ Τάλυ» του Γουίλιαμ Χάλαχαν, ένα σκοτεινό, μεταφυσικό βιβλίο, ένα ανθρωποκυνηγητό από γενιά σε γενιά. Η ατμόσφαιρα είναι τόσο υποβλητική, που στην τελευταία σκηνή είχα τρομάξει. Η υπόθεση έχει καρφωθεί στο μυαλό μου, μια ιδέα με γυροφέρνει κοντά 12 χρόνια τώρα, αλλά μένει ανολοκλήρωτη. Δε θα υπήρχε όμως ποτέ σαν ιδέα αν δεν είχα διαβάσει το εν λόγω βιβλίο. Εδώ θέλω να επισημάνω και τη δύναμη των βιβλίων. Τα αναγνώσματα που ανέφερα τα είχα διαβάσει κάπου στην Α’Λυκείου και τα θυμάμαι ακόμα. Ήταν εν υπνώσει μέσα μου και με επηρέαζαν συγγραφικά. Αυτό το θεωρώ πολύ σημαντικό.
Πόσα βιβλία διαβάζετε τον χρόνο;
Δεν μπορώ να πω με ακρίβεια. Τα τελευταία τρία χρόνια ήμουν μέλος της κριτικής επιτροπής παιδικού βιβλίου για τα βραβεία του Αναγνώστη. Αναγκαστικά λοιπόν διάβαζα πάρα πολλά, γύρω στα 250 και παραπάνω παιδικά βιβλία το χρόνο. Βιβλία που αν και ολιγοσέλιδα τα περισσότερα, χρειαζόταν να υπάρχει μια χρονική απόσταση από το ένα στο άλλο, έστω και μικρή, για να μην τα μπερδέψω στο μυαλό μου. Σίγουρα δεν είμαι με ένα βιβλίο στο χέρι, αλλά σίγουρα πάλι διαβάζω κάτι καθημερινά. Τώρα ακριβή αριθμό δεν μπορώ να δώσω.
Ποιον ήρωα βιβλίου έχετε ερωτευτεί;
Μάλλον τον Μπέρνχαρντ Γκούντερ, τον ήρωα των βιβλίων του Φίλιπ Κερ. Μου αρέσει ο κυνισμός του, ο μισανθρωπισμός του, που επί της ουσίας είναι επιφανειακός, γιατί κατά βάθος αυτός ο ήρωας είναι βαθιά ανθρωπιστής. Απλά έχει αναπτύξει αυτή τη συμπεριφορά ως άμυνα έναντι των καιρών και της εποχής που ζούσε. Επ’ ουδενί δεν θα ήθελα να ζούσα σε αυτήν την εποχή, όμως η νουάρ ατμόσφαιρα που φέρει ο ήρωας, σε αντίστιξη με το μαύρο της εποχής είναι πολύ γοητευτική. Ο Γκούντερ επίσης έχει έναν πολύ ευέλικτο τρόπο σκέψης, χωρίς να ξεφεύγει από το βασικό πλαίσιο των ηθικών αρχών του, παρουσιάζει ένα αξιοθαύμαστο κράμα ρεαλισμού και ρομαντισμού.
Σε ποιο σημείο του σπιτιού σας διαβάζετε συνήθως;
Κυρίως στη βεράντα, στο εξοχικό στο Πήλιο, ατενίζοντας τη θάλασσα. Ή κοντά σε ανοιχτό παράθυρο. Εννοείται πως διαβάζω και στο κρεβάτι. Σε καθημερινή βάση όμως κυκλοφορώ πάντα με ένα βιβλίο στο μετρό, αν δεν έχω μαζί μου κάτι να διαβάσω νιώθω πως ο χρόνος της μετακίνησης πάει χαμένος, είναι αναξιοποίητος.
Κρατάτε σημειώσεις ή υπογραμμίζετε στα βιβλία;
Ποτέ. Και ποτέ δεν κράτησα. Κι επιπλέον είμαι τόσο ψυχαναγκαστικός που δεν θέλω ούτε καν να τσακίζουν. Αυτό βέβαια μου είχε δημιουργήσει κάποια αναγνωστικά προβλήματα κατά το παρελθόν, καθώς δεν το άνοιγα όλο το βιβλίο από φόβο μην τυχόν τσακίσει, το είχα μισάνοιχτο δηλαδή και διάβαζα, με αποτέλεσμα να παιδεύομαι αρκετά. Αυτό το έχω ξεπεράσει. Όπως και έχω ξεπεράσει το να ντύνω με χαρτί τα βιβλία που διάβαζα, από το φόβο μη λερωθούν. Όταν αγαπά κανείς την ανάγνωση, αλλά και το αντικείμενο αυτό καθαυτό, αποκτά διάφορες παραξενιές. Με τον καιρό οι περισσότερες από αυτές έχουν ξεθυμάνει, έχουν φύγει.
Ποιο είναι το χειρότερο βιβλίο που διαβάσατε ποτέ;
Δεν μπορώ να αναφέρω κάποιο συγκεκριμένο βιβλίο, γιατί είναι πολλά τα κακά βιβλία, φοβάμαι πως θα αδικήσω κάποιο. Συνήθως προσπαθώ να τα σβήσω από τη μνήμη μου, σε αντίθεση με τα καλά, που κοιτώ να πάρω στοιχεία από αυτά. Βιβλία πάντως κακομεταφρασμένα ή με κακή επιμέλεια κατατάσσονται στην κατηγορία του κακού βιβλίου, αν και συγγραφικά δεν θα έπρεπε να βρίσκονται σε αυτή. Αναφορικά με τα παιδικά, βιβλία με διδακτισμό τα θεωρώ κακά βιβλία.
Τα βιβλία σας τα δανείζετε; Τα χαρίζετε;
Όχι πια. Το είχα δοκιμάσει στο παρελθόν, θεωρώντας ως δεδομένο ότι θα μου επιστραφούν. Δεν μου τα επέστρεψαν ποτέ. Επίσης είχα δανείσει με την παράκληση να μη λερωθούν ή τσακιστούν ή υπογραμμιστούν σημεία. Ήταν λες και είχα επιμείνει στο να γίνουν όλα αυτά μαζί. Οπότε όχι, δε δανείζω βιβλία ούτε καν θέλω να το σκέπτομαι.
Πριν αγοράσετε ένα βιβλίο, διαβάζετε την πρώτη ή την τελευταία παράγραφο;
Διαβάζω συνήθως την υπόθεση από το οπισθόφυλλο, συνήθως καταλαβαίνω με τι έχω να κάνω και αντιλαμβάνομαι τον τρόπο γραφής. Αφήνω όμως τη μαγεία του να με συνεπάρει ή να με απογοητεύσει για μετά την αγορά. Αρκετές φορές την έχω πάθει βέβαια με αυτόν τον τρόπο, αλλά εξίσου αρκετές ήταν και οι φορές που η επιλογή μου με δικαίωσε.
Έχετε φλερτάρει ποτέ χρησιμοποιώντας ατάκα από ένα βιβλίο;
Όχι, γιατί δε θυμάμαι συγκεκριμένες ατάκες. Συνήθως αυτά που μου μένουν από ένα βιβλίο είναι η δομή, ο τρόπος χειρισμού των ηρώων, η ανάπτυξη του θέματος. Επιπλέον δεν υπογραμμίζω και ποτέ, τίποτα.
Αν κάποιος σας κλείδωνε ένα βράδυ σε ένα βιβλιοπωλείο, σε ποια κατηγορία βιβλίων θα διανυκτερεύατε;
Μάλλον στα αστυνομικά βιβλία «εποχής», δηλαδή αυτά που διαδραματίζονται την περίοδο του ναζισμού ή του ψυχρού πολέμου.
Τι τίτλο θα δίνατε στην αυτοβιογραφία σας;
Αν και δεν θα την γράψω ποτέ, για χάρη της ερώτησης θα απαντήσω «Κάτι σαν όνειρο», ή κάτι τέτοιο, θέλοντας να τονίσω πως η ενασχόλησή μου με τα βιβλία και η πορεία μου στο χώρο ήταν κάτι που δεν μπορούσα να φανταστώ ούτε στα όνειρά μου. Τώρα που το ξαναδιαβάζω βλέπω πως μάλλον αποτυχημένος είναι αυτός ο τίτλος, οπότε…δεν ξέρω.
Χαρακτηρίστε τον εαυτό σας σε πέντε επίθετα.
Πέντε; Θα βάλω λίγα παραπάνω: Είμαι οργανωτικός έως και ψυχαναγκαστικός, θεωρώ τον εαυτό μου ευθύ και δίκαιο και πιστεύω πως με χαρακτηρίζει μια συνέπεια και το αίσθημα ευγνωμοσύνης, κοινώς δεν είμαι αχάριστος. Από την άλλη δεν είμαι και ο τύπος που θα πάρει εύκολα ρίσκα, ζυγίζω πάντα τα πράγματα.
Τι κάνετε τώρα και ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Δουλεύω πάνω στη σειρά «Απρόσμενοι φίλοι», για παιδιά προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας. Επίσης έχω άλλο ένα κόμικς στα σκαριά και φαντάζομαι πως σε λίγους μήνες θα αρχίσω να γράφω κι άλλο ένα εφηβικό/νεανικό μυθιστόρημα, γιατί μου έχει λείψει.
