-

Πρόκειται για την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που έγινε όλη με ζωγραφική στο χέρι. Το σενάριο και η σκηνοθεσία είναι της Ντορότα Κομπιέλα και του Χιου Γουέλτσμαν, η παραγωγή από τις εταιρείες «Break Thru Films» της Πολωνίας και «Trademark Films» της Βρετανίας.

Η ταινία δίνει ζωή στους πίνακες του Βίνσεντ Βαν Γκογκ για να διηγηθούν την ξεχωριστή του ιστορία. Τα 65.000 καρέ της ταινίας είναι μια ελαιογραφία ζωγραφισμένη με το χέρι από 125 επαγγελματίες ζωγράφους, που ταξίδεψαν από όλο τον κόσμο για να έρθουν στα στούντιο της Πολωνίας και της Ελλάδας και να πάρουν μέρος στην παραγωγή. Το ίδιο ξεχωριστή, όπως και οι πίνακές του, ήταν η παθιασμένη και κακότυχη ζωή του, και ο μυστηριώδης του θάνατος.

Για κανέναν καλλιτέχνη δεν έχουν δημιουργηθεί τόσοι θρύλοι, όσο για τον Βαν Γκογκ. Τον έχουν αποκαλέσει μάρτυρα, λάγνο σάτυρο, τρελό, ιδιοφυία και ρέμπελο. Ο αληθινός Βίνσεντ αποκαλύπτεται αμέσως από τις επιστολές του, και γίνεται ακαθόριστος μέσα από τους μύθους και το χρόνο. Ο Βίνσεντ έγραψε στην τελευταία του επιστολή: «Μόνο μέσα από τους πίνακές μας μπορούμε να μιλάμε». Τον πιστεύουμε και θα αφήσουμε τους πίνακες να πουν την αληθινή ιστορία του Βίνσεντ Βαν Γκογκ.

Στην αρχή έγιναν τα γυρίσματα ζωντανής δράσης με ηθοποιούς και μετά ζωγραφίστηκε με το χέρι καρέ-καρέ. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένας διάλογος μεταξύ των ηθοποιών που ερμηνεύουν τα διάσημα πορτρέτα του Βίνσεντ και των καλλιτεχνών κινούμενης ζωγραφικής που έβαλαν τους χαρακτήρες μέσα στο χρώμα. Στην ταινία πρωταγωνιστούν διάσημα πρόσωπα για να ταιριάζουν με τους διάσημους πίνακες που αναπαριστούν:

- Ντάγκλας Μπουθ (Το πεπρωμένο της Τζούπιτερ, Νώε) ως Αρμάν Ρουλέν

- Έλινορ Τόμλινσον (Πόλνταρκ, Τζακ, ο κυνηγός γιγάντων) ως Αντελίν Ραβού

- Τζερόμ Φλιν (Game of Thrones) ως γιατρός Γκασέ (το πορτρέτο του είχε το ρεκόρ του πιο ακριβού πίνακα για δεκατέσσερα χρόνια, το μεγαλύτερο διάστημα όλων των εποχών)

- Σίρσα Ρόναν (υποψήφια για Όσκαρ για το Μπρούκλιν και την Εξιλέωση) ως η κόρη, Μαργκερίτ Γκασέ

- Κρις Ο’Ντάουντ (Οι Φιλενάδες, The IT Crowd) ως ταχυδρόμος Ζοζέφ Ρουλέν

- Τζον Σέσιονς (Διαφθορά, Συμμορίες της Νέας Υόρκης) ως ο προμηθευτής χρωμάτων του Βίνσεντ, μπάρμπα-Τανγκί

- Άινταν Τέρνερ (Χόμπιτ, Πόλνταρκ) ως ο βαρκάρης από τον πίνακα του Βίνσεντ «Οι όχθες του Ουάζ στο Οβέρ»

- Έλεν Μακρόρι (Χάρι Πότερ) ως Λουίζ Σεβαλιέ, οικονόμος του γιατρού Γκασέ

- και πρώτη εμφάνιση σε ταινία του θεατρικού ηθοποιού Ρόμπερτ Γκούλαζικ, ως Βίνσεντ Βαν Γκογκ

Credits

Βασικό συνεργείο

Σκηνοθεσία:    Ντορότα Κομπιέλα και Χιου Γουέλτσμαν

Σενάριο:           Ντορότα Κομπιέλα και Χιου Γουέλτσμαν

Μοντάζ:           Γιουστίνα Βιερζίνσκα και Ντορότα Κομπιέλα

Υπεύθυνος Ζωγραφικής:    Πιοτ Ντόμινακ

Υπεύθυνος οπτικών εφέ:   Λούκας Μάκιεβιτς

Συνθέτης:        Κλιντ Μανσέλ

Διεύθυνση παραγωγής:         Τόμεκ Βότσνιακ

Πρωταγωνιστούν

Αρμάν Ρουλέν             Ντάγκλας Μπουθ

Βίνσεντ Βαν Γκογκ       Ρόμπερτ Γκούλαζικ

Αντελίν Ραβού             Έλινορ Τόμλινσον

Γιατρός Γκασέ             Τζερόμ Φλιν

Μαργκερίτ Γκασέ        Σίρσα Ρόναν

Ταχυδρόμος Ρουλέν   Κρις Ο’Ντάουντ

Μπάρμπα-Τανγκί        Τζον Σέσιονς

Βαρκάρης                    Άινταν Τέρνερ

Λουίζ Σεβαλιέ              Έλεν Μακρόρι

Αναλυτική περιγραφή της ταινίας

Γαλλία, καλοκαίρι του 1891. Ο ταχυδρόμος Ζοζέφ Ρουλέν (Κρις Ο’Ντάουντ) πατέρας του Αρμάν Ρουλέν (Ντάγκλας Μπουθ), ενός ανεύθυνου και ανερμάτιστου νεαρού, του δίνει ένα γράμμα για να το παραδώσει ο ίδιος στο Παρίσι. Πρέπει να το παραδώσει στον αδελφό του φίλου του πατέρα του, Βίνσεντ Βαν Γκογκ, που μόλις είχαν μάθει ότι αυτοκτόνησε. Ο Αρμάν είναι πολύ δυσαρεστημένος με την αποστολή. Τον ενοχλεί η σχέση του πατέρα του με τον Βίνσεντ, έναν αλλοδαπό ζωγράφο που είχε κόψει το αφτί του και τον είχαν κλείσει στο τοπικό άσυλο.

Στο Παρίσι δεν μπορεί να βρει τον Θίο, αδελφό του Βίνσεντ. Η έρευνά του τον οδηγεί σ’ έναν προμηθευτή χρωμάτων τον μπάρμπα-Τανγκί (Τζον Σέσσιονς), ο οποίος του λέει ότι ο Θίο πέθανε λίγο μετά τον Βίνσεντ, προφανώς καταρρακωμένος από το θάνατο του μεγάλου του αδελφού.

Ο Τανγκί διηγείται πόσο βοήθησε ο Θίο τον Βίνσεντ στην εκπληκτική μεταμόρφωσή του. Από ένας άχρηστος στα 28 του, αποτυχημένος ήδη σε τρεις καριέρες που ζούσε σ’ έναν αχυρώνα στο Μπορινάζ του Βελγίου, την περιοχή των ορυχείων, μ’ έναν πάκο βιβλία και μη γνωρίζοντας τι θα κάνει παραπέρα, δέκα χρόνια αργότερα, την εποχή του θανάτου του, είχε γίνει το νέο καλλιτεχνικό αστέρι του Παρισιού. Ακούγοντας ο Αρμάν αυτή την ιστορία αρχίζει να πιστεύει ότι ίσως είχε κρίνει λάθος το φίλο του πατέρα του και θέλει ειλικρινά να μάθει γιατί μετά από τόσο αγώνα, ο Βίνσεντ διάλεξε να αυτοκτονήσει τη στιγμή που ήταν στο κατώφλι της επιτυχίας. Ο μπάρμπα-Τανγκί δεν είχε απαντήσεις.

Κι έτσι ο Αρμάν ταξιδεύει ως τον τελευταίο προορισμό του Βίνσεντ, στο ήσυχο χωριό Οβέρ-σιρ-Ουάζ, μια ώρα έξω απ’ το Παρίσι, για να συναντήσει το γιατρό Πολ Γκασέ (Τζερόμ Φλιν), γιατρό του Βίνσεντ τις τελευταίες βδομάδες της ζωής του, για να βρει μια απάντηση. Ο γιατρός λείπει για δυο μέρες, ο Αρμάν αποφασίζει να τον περιμένει, και σ’ αυτό το διάστημα οι χωρικοί του λένε διαφορετικές θεωρίες για τους λόγους της αυτοκτονίας του Βίνσεντ και για το ποιος ευθύνεται.

Στο Οβέρ-σιρ-Ουάζ, ο Αρμάν μένει στο πανδοχείο των Ραβού, εκεί όπου έμεινε και ο Βίνσεντ τις τελευταίες δέκα μέρες της ζωής του και όπου στις 29 Ιουλίου 1890 πέθανε από μια σφαίρα στην κοιλιά. Ο Αρμάν γνωρίζεται με την Αντελίν Ραβού (Έλινορ Τόμλινσον), κόρη του πανδοχέα. Ενώ περιμένει την επιστροφή του γιατρού Γκασέ, ο Αρμάν μιλάει επίσης με την οικονόμο του γιατρού, Λουίζ Σεβαλιέ (Έλεν Μακρόρι), την κόρη του Μαργκερίτ Γκασέ (Σίρσα Ρόναν), και στις όχθες του ποταμού, εκεί όπου περνούσε τον καιρό του ο Βίνσεντ, γνωρίζεται με τον Βαρκάρη (Άινταν Τέρνερ).

Ο Αρμάν έχει την αίσθηση ότι του κρύβουν την αλήθεια και αισθάνεται σαν ένα πιόνι ανάμεσα στις αλληλεπικαλυπτόμενες έχθρες των ντόπιων. Ωστόσο είναι αποφασισμένος να ανακαλύψει την αλήθεια, για χάρη του πατέρα του, για τη μνήμη του Βίνσεντ και για τον εαυτό του.  Ένας καβγάς με τη ντόπια αστυνομία, μια αναπάντεχη συνάντηση μ’ έναν άλλο γιατρό, και επιτέλους η συνάντηση με τον  άπιαστο γιατρό Γκασέ, οδηγούν σε απρόσμενες και σπαραξικάρδιες αποκαλύψεις. Κάνουν όμως και τον Αρμάν να κατανοήσει και να εκτιμήσει την παθιασμένη και εκπληκτική ζωή του Βίνσεντ Βαν Γκογκ.

Loving Vincent – Η τεχνική της ελαιογραφίας σε κινούμενο σχέδιο

Οι χαρακτήρες της ταινίας ερμηνεύονται από ηθοποιούς. Οι ηθοποιοί είτε δούλεψαν σε πλατό που κατασκευάστηκαν ειδικά για να μοιάζουν με πίνακες του Βαν Γκογκ, είτε σε green screen. Οι πίνακες του Βαν Γκογκ και τα κινούμενα σχέδια επεξεργασμένα σε υπολογιστή, προσαρμόστηκαν σε αυτά τα πλάνα. Τα γυρίσματα έγιναν στο Λονδίνο στα στούντιο Three Mills και στο στούντιο CeTA στο Βρότσλαβ. Στο έμπειρο κινηματογραφικό συνεργείο συμμετείχαν οι οπερατέρ Λούκατς Ζαλ (υποψήφιος για Όσκαρ για την ταινία Ίντα) και ο Τρίσταν Όλιβερ (Ο απίθανος κύριος Φοξ, Οι κότες το’ σκασαν). Τα πλάνα από τα γυρίσματα ήταν ο οδηγός για τους δημιουργούς κινούμενου σχεδιασμού των πινάκων.

Η τεχνοτροπία μιας ταινίας διαφέρει από αυτήν ενός πίνακα. Ο πίνακας αφορά μια συγκεκριμένη στιγμή στο χρόνο, παγωμένη. Η ταινία είναι ρευστή, μοιάζει να κινείται στο χωροχρόνο. Πριν λοιπόν, και κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, η ομάδα Σχεδιασμού-Ζωγραφικής επί ένα χρόνο ανασύνθεταν τη ζωγραφική του Βίνσεντ σε ένα μέσο όπως το φιλμ. Παρουσιάζονται 94 πίνακες που είναι πολύ κοντά στα πρωτότυπα και άλλοι 31 που είτε εμφανίζονται κατά μεγάλο μέρος ή εν μέρει.

Οι πίνακες του Βίνσεντ έχουν διαφορετικά σχήματα και μεγέθη και οι σχεδιαστές-ζωγράφοι έπρεπε να αποφασίσουν ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος παρουσίασής τους μέσα στο κάδρο της κινηματογραφικής οθόνης. Μ’ άλλα λόγια, έπρεπε να ξεφύγουν από τα κάδρα των πινάκων και συγχρόνως να διατηρήσουν την αίσθηση και την έμπνευση των πρωτότυπων έργων. Έπρεπε επίσης να αποφασίσουν πώς θα αντιμετωπίσουν τις «εισβολές», όπου ένας χαρακτήρας ζωγραφισμένος με ένα συγκεκριμένο στιλ μπαίνει σ’ έναν άλλο πίνακα του Βίνσεντ ζωγραφισμένο με διαφορετικό στιλ.  Για σεναριακούς επίσης λόγους έπρεπε να αλλάξουν πίνακες που απεικονίζουν ημέρα, σε νυχτερινούς, όπως και πίνακες που απεικονίζουν το φθινόπωρο ή το χειμώνα και έπρεπε να μεταβληθούν σε καλοκαίρι σε σκηνές του ταξιδιού.

Οι σχεδιαστές-ζωγράφοι χαρακτήρων ειδικεύτηκαν στο να οραματιστούν τους ηθοποιούς μέσα στα διάσημα πορτρέτα ώστε να διατηρήσουν τα χαρακτηριστικά τους, και συγχρόνως να φαίνεται ότι μοιάζουν και έχουν τον αέρα του χαρακτήρα στον πίνακα. Έγιναν 377 πίνακες στη διάρκεια του Σχεδιασμού-Ζωγραφικής.

Μετά οι δημιουργοί κινουμένων σχεδίων των πινάκων χρησιμοποίησαν τα σχετικά πλάνα και τα ζωγράφισαν από πάνω σύμφωνα με το στιλ (πινελιές, χρώμα, impasto) που είχε οριστεί από το Σχεδιασμό Ζωγραφικής και ζωγράφισαν το πρώτο καρέ που τράβηξαν σε καμβά διαστάσεων 67 επί 49 εκατοστά. Ύστερα το μετέτρεψαν σε κινούμενο σχέδιο ζωγραφίζοντας ξανά, ταιριάζοντας τις πινελιές, το χρώμα και το impasto του προηγούμενου καρέ, σε όλα τα σημεία του καρέ που κινούνται. Κάθε καρέ καταγράφεται με μια ψηφιακή φωτογραφική μηχανή Canon D20 με ανάλυση 6k.

Οι δημιουργοί δούλεψαν για 2 χρόνια σε όλη την εξέλιξη του έργου, σε σταθμούς εργασίας κινούμενης ζωγραφικής (Painting Animation Work Stations-PAWS) που σχεδιάστηκαν από την «Break Thru Films». Οι PAWS έδωσαν τη δυνατότητα στον ζωγράφο να επικεντρώνεται όσο το δυνατό περισσότερο στη ζωγραφική και στην κίνηση χωρίς να ασχολείται με το φωτισμό και την τεχνολογία. Επιπλέον υπήρξε συνοχή στις φωτογραφίες που τραβήχτηκαν στους 97 PAWS σε 3 στούντιο και σε 2 χώρες. Οι 12 από αυτές τις φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης απαρτίζουν κάθε δευτερόλεπτο της ταινίας. Μετά από τη φωτογράφιση των καρέ χρειάστηκε απλώς κάποια διόρθωση φωτισμού γιατί οι λαμπτήρες αλλάζουν θερμοκρασία όταν γίνεται το κινούμενο σχέδιο και κάποια χρωματική διόρθωση μεταξύ των πλάνων, και τέλος. Οι θεατές πρόκειται να δουν 65.000 φωτογραφίες υψηλής ευκρίνειας πραγματικών ελαιογραφιών.

Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης   

“Προκαλεί δέος”

Variety

“Εκπληκτική”

The Independent

“Ένα κινηματογραφικό φαινόμενο”

Αθηνόραμα

“Δεν έχουμε δει τίποτα παρόμοιο”

The Telegraph

Τεχνική: κινούμενη ελαιογραφία

«Μόνο μέσα από τους πίνακές μας μπορούμε να μιλάμε.» - Βίνσεντ Βαν Γκογκ

Γλώσσα: Αγγλικά με Ελληνικούς υπότιτλους, διάρκεια 94’