Το νέο κείμενο του Νικόλα Ανδρουλάκη σχετικά με το μείζον θέμα των τελευταίων ημερών για τη σεξουαλική ή μη κακοποίηση στο χώρο του πολιτισμού. Το κείμενο είναι ήδη δημοσιευμένο στο προσωπικό του προφίλ στα κοινωνικά δίκτυα.
Τόση βία, τόση εκμετάλλευση, τόση διαστροφή, τόσο δίπλα μας, τόσο ανάμεσά μας. Κι ακόμη είμαστε στην αρχή καθώς φαίνεται. Κι η πρεμούρα τόσο πολλών από εσάς, φίλοι καλλιτέχνες, καταλήγει πάλι μια φωνακλάδικη ειδωλολατρική σπέκουλα συμφερόντων για τους θρόνους της εξουσίας; Λες κι είναι τηλεοπτικό ριάλιτι; Στις πλάτες κακοποιημένων παιδιών και άρρωστων εξουσιαστών;
Όποιος νοιάζεται αληθινά για τον Νίκο και κάθε Νίκο, (πριν πέντε λεπτά διάβασα τη μαρτυρία της Ηλιάνας), ας αντέξει ότι οφείλει να κλονιστεί όλο το σύστημα αξιών μας, στην τέχνη αρχικά και σε όλο το φάσμα της κοινωνίας ύστερα. Αν θέλουμε να υπηρετεί τον σκοπό της η τέχνη ας το αντέξουμε. Θα είναι η πιο σπουδαία παράσταση της ζωής μας. Αυτό σημαίνει άλλωστε η λέξη παρίσταμαι στον πυρήνα της. Χωρίς ναι μεν αλλά. Με μουσικές καρέκλες στους θρόνους και τις κλίκες και μαγαζάκια της εξουσίας εκεί θα καταλήγουμε πάντα. Η εξουσία δεν έχει ούτε φύλο ούτε ηλικία, όταν οι θεσμοί είναι σάπιοι και υπάρχει ασκημένη ατιμωρησία στις κουρτίνες και στα υπόγεια.
Συνεπώς, ούτε γυναίκα διευθύντρια στο Εθνικό Θέατρο για γρήγορη «αίσθηση» αλλαγής ή επειδή είναι φίλη μας και θα πάρουμε αναθέσεις, ούτε άντρα διευθυντή για να πλακώνει στο ξύλο τους διεστραμμένους, ούτε νεαρό διευθυντή για να μην έχει προλάβει να φταίξει σε κάτι, ούτε παππού διευθυντή για να λέει ιστορίες από τα παλιά τα καλά τα χρόνια της συγκάλυψης.
Κανένας να μην δεχτεί την καλλιτεχνική διεύθυνση κανενός Εθνικού ως να παραιτηθεί, κατ' αρχάς κι επί της αρχής, η υπουργός! Και να λογοδοτήσει ο πρωθυπουργός, για όλες αυτές τις παρέες της εξουσίας, την ώρα που ο κόσμος έχει βρεθεί στα κελιά του κλειδωμένος επ' αόριστον, να βλέπει σε live stream τη δυστυχία του.
Κανένας να μην δεχτεί να σκηνοθετήσει ή να παίξει σε παράσταση σε κανένα Εθνικό ως -να ξεκινήσει έστω- να δομείται ένα νέο πλαίσιο θεσμικά από το κράτος για τους σκοπούς και τη λειτουργία του. Με μια νέα, ταπεινότερη και οικουμενικότερη αποστολή, καλλιτεχνικά και κοινωνικά -αντί να ξοδεύονται εκατομμύρια για να χτίζονται καριέρες εντυπωσιασμού- όταν άστεγοι άνθρωποι κοιμούνται στους δρόμους και πίνουν πρέζα μες στη δυστυχία, γύρω από όλα τα κτήρια του Εθνικού, για να παίζονται μέσα στα νεοκλασικά αστικά δρώμενα με ιστορίες κάποιων άλλων, κάπου μακριά από εμάς, στον χώρο και τον χρόνο. Προχωράμε στ' αλήθεια, λοιπόν; Μπορούμε; Θέλουμε; Αυτό μπορεί να είναι ιστορικό.
Αντέχουμε, όμως, αν έχουμε να χάσουμε κάτι; Άμεσα ή έμμεσα. Τη βολή μας ή τις φιλοδοξίες μας; Ξάφνου τώρα μάγκες και «τα ξέραμε». Και είναι προφανές ότι πολλοί άνθρωποι σιωπούσαν από αληθινό φόβο. Αλλά και αρκετοί για χλιαρούς λόγους καριέρας και πολιτικής, επειδή οι περισσότεροι κύκλοι και τα πηγαδάκια της εξουσίας των ισχυρών φορέων έχουν λερωμένες φωλιές. Αντίστοιχα, στην άλλη όχθη του ίδιου καθρέφτη, η σιγή από λαλίστατους ως τώρα καλλιτέχνες και παράγοντες, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι ηχηρή. Και λέει πολλά.
Ας είναι όλα αυτά έστω ένας βελονισμός αλλαγής. Δεν έχει τελικά σημασία αν φωνάζει κάποιος ή αν σιωπά. Σημασία έχει το διακύβευμα. Εκεί θα φανεί η τόλμη ή η συνενοχή. Το #eimasteoloimazi δεν κρίνεται στις ασπρόμαυρες φωτογραφίες αλλά στις γενναίες πράξεις αλληλεγγύης.
Να μείνει προσωρινά ακέφαλο το Εθνικό. Κανένας καλλιτεχνικός διευθυντής. Μα είναι δυνατόν; Ναι, είναι! Να δομήσει το μόνιμο προσωπικό μια ομάδα συντονισμού για τις βασικές ανάγκες λειτουργίας και ως εκεί. Σιγή. Παύση. Μια παύση, διάολε, για περισυλλογή! Μια συμβολική πράξη. Κάτι. Δεν γίνεται να «ρολάρει» πάλι το πράγμα. Ο κόσμος κανιβαλίζει στις κουβέντες εξανδραποδισμένα ή αναγουλιάζει από σιχαμάρα. Έχουμε καταλάβει τι έχει συμβεί;
Και τα ίδια συμβαίνουν από τις εκκλησίες ως τα πανεπιστήμια. Δεκαετίες. Αιώνες. Αντέχουμε την ιστορική συγκυρία; Δεν γίνεται να φορεθούν τα ίδια ρούχα αλλιώς και να συνεχίσουμε ως κοινωνία. Γύμνια ταπεινή και υπομονή. Έτσι θα αλλάξει η μοίρα.
Τολμάμε;
Παγκράτι, 7 Φλεβάρη 2021
Ο Νικόλας Ανδρουλάκης είναι συγγραφέας, ηθοποιός, σκηνοθέτης.
photo credits: Γιώργος Μαλεκάκης
