Ο γιος μου Νικόλαος Μάντζαρος με την Άννα Φόνσου

Ο θεατρικός μονόλογος «Ο γιος μου Νικόλαος Μάντζαρος» αποτελεί το κύκνειο άσμα της ηθοποιού και θεατρικής συγγραφέα Χρύσας Σπηλιώτη, που έχασε τη ζωή της στην καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι το 2018. Η Χρύσα Σπηλιώτη διακρίθηκε κυρίως για τα θεατρικά της έργα, που ανέβηκαν σε ελληνικές και διεθνείς σκηνές και μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες του κόσμου. Η παράσταση ανέβηκε με επιτυχία στο θέατρο Vault (2017-2018) και παράλληλα περιόδευσε στην περιφέρεια με πρώτη στάση το μεγάλο θέατρο του ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας (Δεκέμβριος 2017) όπου το έργο παραστάθηκε με τη σύμπραξη της μπάντας της Φιλαρμονικής Εταιρίας Μάντζαρος. Στη συνέχεια παρουσιάστηκε στην Κόρινθο (Ιανουάριος 2018),  στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Καβάλας (Ιανουάριος 2018) και στη Θεσσαλονίκη στο «Ίδρυμα Πολιτισμού Υδρία, Τάσου και Τιτίκας Αρβανιτάκη» καθώς και στο θέατρο ΑΘΗΝΑΙΟΝ (Μάρτιος 2018). Η παράσταση «Ο γιος μου Νικόλαος Μάντζαρος» θα συνέχιζε και την επόμενη σεζόν, και είχε προγραμματιστεί να ταξιδέψει στο εξωτερικό, αλλά την πορεία της διέκοψε το τραγικό συμβάν.

Πρόκειται για ένα θεατρικό κείμενο άρτιο, δυνατό, με χιούμορ αλλά και δραματικό λυρισμό που δείχνει πώς μπορεί να μεταγράφεται ευφυώς η Ιστορία. Μέσα από τα μάτια της μητέρας του Νικόλαου Μάντζαρου, μαθαίνουμε τη ζωή αλλά και την πορεία του συνθέτη μέχρι τη στιγμή που μελοποιεί τον Εθνικό μας Ύμνο. Το ποίημα του Σολωμού που μελοποίησε ο Μάντζαρος, ενέπνευσε έναν ολόκληρο λαό, πέρασε από στόμα σε στόμα απανταχού της Ελλάδας και του κόσμου για να καταλήξει ο Εθνικός μας Ύμνος.

Ο θεατρικός μονόλογος φωτίζει τις άγνωστες πτυχές του συνθέτη του Εθνικού μας ύμνου, Νικόλαου Μάντζαρου. Μέσα από τα μάτια της κεντρικής ηρωίδας, της μητέρας του συνθέτη, της Ρεγγίνας Τουρίνι Μάντζαρου, ζωντανεύει  μια ολόκληρη εποχή και ο θεατής μεταφέρεται στην Κέρκυρα του 18ου και κυρίως του 19ου αιώνα. Το κείμενο, με άρτια αισθητική αποτελεί μία καντάτα για την αιώνια γυναίκα, μάνα, αδερφή, σύζυγο, ερωμένη και έναν ύμνο στον ασταμάτητο αγώνα της να κερδίσει τη δική της ελευθερία. 

Ο μονόλογος «Ο γιος μου Νικόλαος Μάντζαρος» εγκρίθηκε από την ΕΡΤ ΑΕ, στο πλαίσιο του «Θέατρου στο Ραδιόφωνο» και σύντομα θα μεταδοθεί από το Δεύτερο και το Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΑ. Αυτή τη φορά, η καταξιωμένη ηθοποιός Άννα Φόνσου, υποδύεται τον ρόλο της ηρωίδας Ρεγγίνας Μάντζαρου ενώ τη σκηνοθεσία υπογράφει και πάλι ο Αυγουστίνος Ρεμούνδος.

Με αφορμή τον εορτασμό των 200 χρόνων από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης, το θεατρικό έργο «Ο γιος μου Νικόλαος Μάντζαρος» παρουσιάζεται στο ελληνικό κοινό σε αφήγηση της Άννας Φόνσου με τη συνοδεία γνωστών μελωδιών του Νικόλαου Μάντζαρου από τον βαρύτονο Παύλο Πανταζόπουλο και τον πιανίστα Βενιαμίν Χατζηκουμπάρογλου.

ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ

Η Ρεγγίνα Μάντζαρου μητέρα του Νικόλαου Χαλικιόπουλου Μάντζαρου συνθέτη του Εθνικού Ύμνου, μας οδηγεί σε μονοπάτια γεμάτα φωτιά. Πάνω στο ηφαίστειο της Γαλλικής και της Ελληνικής επανάστασης. Βρισκόμαστε στην Κέρκυρα, πρωτεύουσα των Ιονίων νήσων όπου εναλλάσσονται οι ξένοι κατακτητές.  
Οι Επτανήσιοι δεν νιώθουν ακόμα Έλληνες, η κουλτούρα και οι επιρροές είναι καθαρά δυτικές και οι αριστοκράτες συνεργάζονται ποικιλοτρόπως με τον εκάστοτε δυνάστη. Ο Μάντζαρος όχι μόνο ανήκει στην αριστοκρατική τάξη αλλά μετέχει και έμμεσα στις εκάστοτε κυβερνήσεις σαν γραμματέας του Γενικού Εισαγγελέα του Κράτους που είναι ο πατέρας του. Το ποτάμι όμως τόσο της μουσικής στην οποία αφιερώνεται όσο και των νέων ριζοσπαστικών ιδεών θα τον παρασύρει σε απρόσμενες διαδρομές.
 Γράφει για πρώτη φορά στην ιστορία ελληνική όπερα, συνδέεται φιλικά με τον Διονύσιο Σολωμό μελοποιεί πάρα πολλά ποιήματά του, ο ένας πλάθει τον άλλον και η εποχή και τους δυο. Φιλόδοξος αρχικά διψάει για καταξίωση, η διεθνής καριέρα τον καλεί μα εκείνος τελικά αρνείται τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή στο Ωδείο της Νάπολης και εργάζεται αποκλειστικά στην Κέρκυρα. Όλη του τη ζωή δηλώνει ερασιτέχνης –γιατί για έναν αριστοκράτη είναι ντροπή να ασχολείται επαγγελματικά με τις Τέχνες- και δεν δέχεται ποτέ χρήματα για τη μουσική. Συνθέτει ασταμάτητα αφήνοντας τεράστιο έργο –σχεδόν άγνωστο στο πλατύ κοινό με εξαίρεση τον Ύμνο. Διδάσκει ακαταπόνητα πλάθοντας καλλιτέχνες διεθνούς φήμης, δημιουργεί τη Φιλαρμονική ορχήστρα της Κέρκυρας και γίνεται ο πρωτεργάτης της Επτανησιακής Μουσικής Σχολής.
Γι’ αυτά και πολλά άλλα μας μιλάει ασθμαίνοντας από πάθος για ζωή και έρωτα μα κυρίως για αγάπη για τον γιο της η μητέρα του Ρεγγίνα. Είναι η πρώτη του δασκάλα στο πιάνο, αυτή που προσπαθεί να σώσει το παιδί της και τον εαυτό της από τη μέγγενη των κοινωνικών περιορισμών και της υποκρισίας που εκφράζει κι επιβάλλει ο  άντρας της Γιάκωβος.  Θα εμφυσήσει στο γιο της χωρίς καν να το αντιλαμβάνεται αγάπη για τη ζωή και την ελευθερία. «Εγώ το μόνο που κανα ήταν να τον αφήνω λεύτερο να χαίρεται μέχρι τις πατουσίτσες του». Και κατάφερε το σχεδόν ακατόρθωτο. Να δώσει τα εφόδια σ’ έναν αριστοκράτη να γράψει τη μουσική για τον ξεσηκωμό των Ελλήνων.
Μια παράσταση με παθιασμένες νότες μα συνάμα τρυφερή, ανάερη, με χιούμορ που υμνεί τελικά τη χαρά και το γλέντι της ζωής παρά το στρίμωγμα του βίου των ηρώων της.

ΖΩΝΤΑΝΑ ΕΠΙ ΣΚΗΝΗΣ
Άννα Φόνσου (ηθοποιός)
Παύλος Πανταζόπουλος (βαρύτονος)
Βενιαμίν Χατζηκουμπάρογλου (πιανίστας)

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Κείμενο: Χρύσα Σπηλιώτη
Σκηνοθεσία: Αυγουστίνος Ρεμούνδος
Μουσική Επιμέλεια: Μάνος Αντωνιάδης
Φωτογραφίες: Σαββάτιος Μπαμπίλης
Αφίσα: Κατερίνα Σεμερτζόγλου
Παραγωγή: Μαντάμ Σαρδάμ – Το Σπίτι του Ηθοποιού

ΓΡΑΦΤΗΚΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ «Ο Γιος μου Νικόλαος Μάντζαρος»

... “Η Χρύσα Σπηλιώτη ανέλαβε να ερμηνεύσει τη Ρεγγίνα. Και θύμισε το πόσο εξαίρετη ηθοποιός είναι.. Με τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Αυγουστίνου Ρεμούνδου, δίνει το δικό της ρεσιτάλ, αλωνίζει κυριολεκτικά τη μικρή σκηνή. Άψογη εκφορά, υπέροχοι μουσικοί επτανήσιοι τονισμοί που κάνουν τον λόγο της να ρέει, απεριόριστο δόσιμο προς το κοινό που συνιστά τον αποδέκτη του λόγου της, μια λαμπερή ηθοποιός που κυριολεκτικά συναρπάζει και είναι κρίμα να την στερείται η ελληνική σκηνή. Ένα κείμενο που δείχνει πώς μπορεί να μεταγράφεται ευφυώς η ιστορία και μια λεπτοδουλεμένη παράσταση με μια εξαιρετική ηθοποιό που καθηλώνει το κοινό της”... Δημήτρης Τσατσούλης (Ημεροδρόμος)

..."Το έργο, “ρέει” μουσικά, είναι μια καντάτα για την αιώνια γυναίκα, μάνα, αδερφή, σύζυγο, ερωμένη και ένας ύμνος στον ασταμάτητο αγώνα της να κερδίσει τη δική της ελευθερία. Ενώ συγχρόνως φωτίζει την ιδιαίτερη, συναισθηματικά φορτισμένη, αξονική σχέση της μεσογειακής μάνας με το αρσενικό παιδί της. Θα πω και εδώ ότι πρόκειται για το ωριμότερο έργο της Χρύσας Σπηλιώτη...Η σκηνοθεσία του Αυγουστίνου Ρεμούνδου αγκαλιάζει το έργο με αγάπη, οδηγεί τη Χρύσα Σπηλιώτη ως ηθοποιό σε μια γεμάτη, ουσιαστική ερμηνεία του άχρονου, δίχως ηλικία, αλλά με ιστορία ρόλου. Με ωραία σκηνικά, κοστούμια της Τόνιας Αβδελοπούλου και υποβλητικούς φωτισμούς του Βαγγέλη Μούντριχα, με άρτια βίντεο του Νικήτα Χάσκα"... Λέανδρος Πολενάκης (Εφημερίδα "Η Αυγή")

..."Η Χρύσα Σπηλιώτη βρίσκεται πίσω από αυτό το μέγα επίτευγμα. Στήνεται και ζωντανεύει μια εποχή με δραματουργική δεξιοτεχνία και με υποκριτική ευφράδεια συνάμα. Έκπληκτος ο θεατής παρακολουθεί να ξετυλίγεται μπροστά του ένας εκφραστικός πλούτος, ένα ψιλοδουλεμένο κέντημα με θαυμαστή ικανότητα και επιμέλεια δουλεμένο, με ευστροφία στολισμένο με λεπτουργικά ποικίλματα, χορεύοντας, τραγουδώντας και γελώντας, μπαινοβγαίνοντας ασταμάτητα σε μια εύφορη γκάμα αντιδράσεων και στήνεται ολοζώντανος εκεί μπροστά στα μάτια του ένας χαρακτήρας, μια ζωή και μια εποχή. Αξιοθαύμαστη δουλειά από πολλές απόψεις κι ευχαριστούμε την Χρύσα Σπηλιώτη, τον Αυγουστίνο Ρεμούνδο και τους παραγωγούς του VAULT που είχαν αυτή τη λαμπρή ιδέα να προτείνουν αυτόν τον ιδιαίτερο τρόπο να κοιτάξουμε τις μεγάλες μορφές της εθνικής μας πινακοθήκης"... Γιώργος Χατζηδάκης (Θεατροκρισία)

..."Μια θεατρική δουλειά άρτια, δυνατή, με πάθος, τόλμη και ρυθμό, που απογειώνει το θεατή. Η μέθεξη με το κοινό ιδιαίτερη, ντυμένη με δραματικό λυρισμό και ποίηση. Ευαισθησία, κίνηση, χάρη και κομψότητα διέπουν την ερμηνεία της Χρύσας Σπηλιώτη, η οποία έγραψε το θαυμαστό αυτό κείμενο και κατόρθωσε να διεισδύσει στο βάθος της Ρεγγίνας, της προσωπικότητας που υποδύεται. Ένα θεατρικό προϊόν που αξίζει την προσοχή μας”...  Ζωή Τόλη (Enetpress.gr)

..."Ο Ρεμούνδος σκηνοθετεί με ευρηματικότητα το καλογραμμένο κείμενο της Σπηλιώτη. Ο λόγος δεμένος με χιούμορ, χτισμένος με την ιδιομορφία του γλωσσικού ιδιώματος «ζωντανεύει τον μικρόκοσμο της ηρωίδας σαν παιδικό κουρδιστό παιχνίδι»! Η Χρύσα Σπηλιώτη, γήινη αλλά και ρομαντική, γλυκιά και τρυφερή, επαναστατημένη στους καθωσπρεπισμούς της τάξης της, παίζει με το βλέμμα στραμμένο ενδόμυχα. Κερδίζει χαμόγελα και εντυπώσεις. Η μουσική του Νικόλαου Μάντζαρου έντυσε την ποιοτική παράσταση, που αξίζει το ενδιαφέρον σας"... Χαρά Κιούση (newsbeast)

… “Κείμενο που έχει αισθητική, φανερώνει ότι έχει υπάρξει έρευνα κι έχει κινηματογραφική αίσθηση. Εκφερόμενο με ντοπιολαλιά. Άρτιο. Η Σπηλιώτη είναι το μέσον του να μεταφερθεί ο θεατής στον 18ο και κυρίως στον 19ο αιώνα και το πετυχαίνει απολύτως χρωματίζοντας με πολλά χρώματα τον πίνακα της. Αλλά και ιστορικά. Το θέμα είναι, και ίσως το κυριότερο, να καταλάβουμε μέσα απ’ την απαίδευτη άγνοια μας, πόσο τεράστιος δημιουργός ήταν ο "αόρατος" για την ελληνική παιδεία Μάντζαρος. Τι ξέρει ο κόσμος για αυτόν; Αν το ξέρει. Πως μελοποίησε τον εθνικό μας ύμνο. Αυτό !!! Αν ήταν Ευρωπαϊκής καταγωγής ή Αμερικάνικης θα τον ήξερε όλος ο πλανήτης .Η σκηνοθεσία του Αυγουστίνου Ρεμούνδου ευρηματική και ευφυής. Είναι δύσκολο θέμα ο μονόλογος. Πρέπει να ‘χει εικόνες. Κι εδώ έχουμε πολλές που βρήκε "ρισκάροντας" για κάποιες, ο σκηνοθέτης. Μην ξεχνάμε ότι εδώ μας μιλά για την ζωή της και την ζωή του γιού της μια νεκρή. Και μας μιλά ευαίσθητα με συγκίνηση, με χιούμορ. Η Ρεγγίνα Μάντζαρου είναι μια συγκινητική, πληθωρική και χαριτωμένη μάνα. Η μουσική επένδυση της δουλειάς αυτής φυσικά, είναι από έργα του Ν. Μάντζαρου. Σε σωστές στιγμές, με αποκορύφωμα το τελευταίο στιγμιότυπο της παράστασης”… Ανδρέας Ροδίτης (Δημοσιογράφος ΕΡΤ)

..."Η Χρύσα Σπηλιώτη διέπλασε τον ευγενικό τύπο της μητέρας του Νικόλαου Μάντζαρου με σπάνια ακρίβεια στις λεπτομέρειες. Δίχως μούτες, πόζες και επιτήδευση, η ερμηνεία της είχε τόση γνησιότητα που σου έδινε την εντύπωση πως το οικείο αυτό πρόσωπο θα το συναντήσεις σε κάποια βόλτα στον εθνικό κήπο, ή στη γειτονιά σου. Ο λόγος πολύ καλά δουλεμένος. Άμεσος και γνήσιος. Η Κερκυραϊκή ντοπιολαλιά χάιδευε όμορφα και σε μετέφερε μέχρι το Λιστόν της Κέρκυρας. Μία έξοχη παράσταση, δροσερή που δεν πρέπει να χάσετε"... Στέφανος Καρυδάκης (Paraskinia.com)

..."Το κείμενο της Χρύσας Σπηλιώτη, γραμμένο με ευαισθησία, αγάπη και τρυφερότητα, η ερμηνεία της σπιρτόζα, παιχνιδιάρικη, ο λόγος της γάργαρος και χειμαρρώδης με την επτανησιακή προφορά και τα ιταλικά “στολίδια”. Τα μάτια της να σπινθιροβολούν σε όλη τη διάρκεια της παράστασης, πότε πονηρά, πότε εύθυμα, πότε πικραμένα, να χορεύει, να τραγουδά, να εξιστορεί. Ο Αυγουστίνος Ρεμούνδος, ανέστησε με τον πλέον ποιητικό τρόπο επί σκηνής τη Ρεγγίνα Μάντζαρου, βγάζοντας την από το κάδρο της λησμονιάς και ζωντανεύοντας την ίδια και τον κόσμο της με συμβολικά τρυφερά αντικείμενα. Από τις παρατάσεις που αποχωρείς από το θέατρο “γεμάτος” και γι αυτό φρονώ ότι ο κύκλος της δεν πρέπει να κλείσει εδώ"... Κώστας Ζήσης (All4Fun)

.."Απολαυστική η ερμηνεία της Χρύσας Σπηλιώτη. Με δεξιοτεχνία ξεδίπλωσε επι σκηνής τον ρόλο της Ρεγγίνας Μάντζαρου, μας συγκίνησε με τον γλαφυρό λόγο της, με την Κερκυραϊκή χαρακτηριστική ντοπιολαλιά του 19ου αιώνα. Συγκινήθηκα μα και γέλασα με την καρδιά μου. Eνας όλόκληρος κόσμος γεννήθηκε επι σκηνής, απ την εξαιρετική, εκφραστική και με τόσο πάθος ερμηνεία, απ το μεστό ώριμο κείμενο της συγγραφέως και πρωταγωνίστριας Χρύσας Σπηλιώτη. Μαγευτήκαμε το κοινό. Το χειροκρότημα εκκωφαντικό στο κλείσιμο της Αυλαίας. Συγχαρητήρια στην τόσο εύστοχη, εμπνευσμένη και καθόλου φλύαρη σκηνοθεσία του Αυγουστίνου Ρεμούνδου , και σε όλους τους συντελεστές της εξαίρετης αυτής παράστασης. Σας την προτείνω να την δείτε ανεπιφύλακτα"... Φάνυ Πολέμη (lavitaradio.gr)

...”Κάθε φορά που παρακολουθώ μια εξαιρετική παράσταση χαίρομαι, καθώς επιβεβαιώνεται το υψηλό επίπεδο του ελληνικού Θεάτρου. Μια τέτοια περίπτωση, είναι ο μονόλογος «Ο γιός μου, Νικόλαος Μάντζαρος». Η Χρύσα Σπηλιώτη έγραψε και ερμηνεύει έναν μονόλογο που διαθέτει χιούμορ, ένταση, συγκίνηση, δράμα. Ο Αυγουστίνος Ρεμούνδος, σκηνοθετεί ευφάνταστα το μονόλογο αυτόν. Με τη χρήση απλών, μικρών πραγμάτων «στήνει» το πλέγμα όπου η κ. Σπηλιώτη έχει την ευκαιρία να δείξει το ταλέντο της σε όλη του τη γκάμα. Γιατί να πάτε; Επειδή, πέραν του ότι θα μάθετε σημαντικά πράγματα ιστορικού ενδιαφέροντος με τον πιο υπέροχο τρόπο, θα συγκινηθείτε και θα γελάσετε. Κυρίως όμως θα απολαύσετε μια υπέροχη ερμηνεία και μια εξαιρετική – το επαναλαμβάνω – παράσταση”... Άννα Παχή (iart.gr)

... “Το έργο «Ο Γιος μου Νικόλαος Μάντζαρος» είναι ένα μικρό διαμαντάκι από αυτά που μόνο ο φιλόξενος Πολυχώρος Vault ξέρει να ξεχωρίζει. Επιλέξτε αυτή την παράσταση για την ψυχαγωγία σας. Η αγαλλίαση και η πληρότητα που θα νιώθετε κατά την έξοδό σας από το χώρο δεν μπορεί να συγκριθεί με τίποτα”...Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη (Radio Alchemy)

..."Μια συγκλονιστική εμπειρία ήταν για όσους παραβρέθηκαν χθες το βράδυ στην παράσταση «Ο γιος μου Νικόλαος Μάντζαρος». Μια παράσταση που καθήλωσε το κοινό από τα πρώτα λεπτά και μετά το πέρας της οι θεατές δεν σταμάτησαν να χειροκροτούν"... Οι συντάκτες του corfuland.gr

...“Η ερμηνεία της Χρύσας Σπηλιώτη -η οποία δικαίως καταχειροκροτήθηκε από το κοινό- υπήρξε εξαίσια, σε αρκετά σημεία δε και συγκινητική. Με εξίσου συγκινητικό τρόπο έπεσε και η αυλαία της παράστασης, υπό τους ήχους του Ύμνου εις την Ελευθερίαν, που απέδωσε το κουιντέτο χάλκινων πνευστών της Φιλαρμονικής Εταιρίας «Μάντζαρος»”... Μάκης Μαρτίνης (Eφημ. Ενημέρωση)